dinsdag 13 juni 2017

De Bruine Korenbout in paringshoudig

Vanmorgen zag ik de Bruine Korenbout in paringshoudig, ook wel paringswiel genoemd. De bruine korenbout (Libellula fulva) is in Nederland een vrij zeldzame libellensoort uit de familie van de korenbouten (Libellulidae), onderorde echte libellen (Anisoptera). Het is een opvallende oranje of blauwe verschijning.

Een paringswiel is de houding waarbij libellen en juffers de bevruchting tot stand brengen.

Een paringswiel of paringslus is de houding die (twee) libellen aannemen bij het paren. Nadat het mannetje het vrouwtje in de tandem-houding heeft genomen, brengt het vrouwtje haar geslachtsopening, die zich op de overgang van achterlijfssegment acht en negen bevindt, tegen het secundair copulatie-orgaan van het mannetje, onder achterlijfssegment twee. Op die manier kan ze de spermatofoor van het mannetje ontvangen. Een koppel kan uren in die positie blijven en daarbij ook rondvliegen.


De vrouwtjes en jonge mannetjes van de Bruine korenbout zijn door hun oranjebruin achterlijf met zwarte wigvormige lengtestreep onmiddelijk herkenbaar. Blauw berijpte mannetjes kunnen verwisseld worden met oeverlibellen en Platbuik, maar oeverlibellen hebben geen zwarte vlekken in de vleugel en Platbuik juist hele grote.

Uitgekleurde mannetjes zien er echter heel anders uit: alle oranje delen van kop, borststuk en achterlijf worden zwart en het achterlijf krijgt daar overheen een lichte blauwe berijping. De punt van het achterlijf blijft donker. De ogen verkleuren van bruin bij jonge mannetjes naar blauwgrijs bij oudere mannetjes (grootste verschil met de Platbuik). De donkere vleugeltopjes zijn bij uitgekleurde mannetjes soms niet zichtbaar. Mannetjes die nog niet erg oud zijn (maar al wel blauw berijpt), hebben nog opvallende oranje voorste vleugeladers, waardoor het hele dier een zeer kleurrijke indruk maakt.