De Bunkers van de voormalige Duitse basis Arendonk werden tijdens de koude oorlog gebruikt om kerkwapens in op te slaan
Wie de schade in het militaire basis aan de Grens in Arendonk met eigen ogen wil opnemen, hoeft geen halsbrekende toeren uit te halen. Je geraakt er zo binnen, want de draad rond het basis is op vele plaatsen doorgeknipt. Binnen in het kamp is de chaos compleet. Ruiten van gebouwen zijn ingeslagen en bespoten met graffiti. Enkele munitiebunkers zijn opengebroken. De bliksemafleiders op de bunkers zijn bijna allemaal gestolen door koperdieven. Dat was vroeger wel even anders, toen de Bundeswehr er de plak zwaaide. Duitse militairen runden er van 1962 tot 1997 een gigantische munitiedepot, waar kogels en bommen werden opgeslagen in hyperbeveiligde bunkers. Het domein verkeerde toen in onberispelijke staat en werd dag en nacht bewaakt.
Een dubbele en een enkele bunker.
De Duitse basis doet nu dienst als opvangcentrum voor asielzoekers en is een belangrijke schakel tussen andere grote natuur- en bosgebieden in de buurt: het Gewestbos in Ravels, de Hoge Vijvers in Arendonk en de bossen van Mol-Postel. De schakel is vooral belangrijk voor roofvogels en zoogdieren. Ik denk daarbij onder meer aan de talrijk aanwezige haviken en reeën.
Grote toekomstplannen heeft Defensie niet meer met de Duitse basis. Het domein staat zelfs op de verkooplijst. Bedoeling is dat de gronden gedemilitariseerd worden en een nieuwe bestemming krijgen als bos en recreatiegebied. Een van de geïnteresseerde kandidaat-kopers is het Agenschap voor Natuur en Bos.
Op diverse plaatsen zijn er openingen in de afrastering geknipt.
De bunkers zijn verborgen oude bergen met zand, waar dennenbomen op zijn gepland.
In 1997, toen de Koude Oorlog voorbij was, ging het depot dicht en verkocht het gemeentebestuur van Arendonk het terrein voor 50 miljoen Belgische frank, of 1,25 miljoen euro, aan het ministerie van Defensie. Toenmalig burgemeester Jef Bouwen vond het destijds een prima transactie. 'Want hoe zouden wij als gemeente een domein van 100 hectare moeten onderhouden?' zei hij. Intussen is een klein deel van de vroegere Duitse basis in gebruik als asielcentrum. Maar het overgrote gedeelte is nog altijd in handen van het Belgisch leger. 'Het klopt dat er de laatste tijd veel vandalisme gepleegd werd in het domein', bevestigt Ingrid Baeck, woordvoerster van het leger. 'Toch wordt er nog minstens een keer per week door militairen of agenten gepatrouilleerd in Arendonk.'
De bunker zijn ondergespoten met graffiti en zijn binnen helemaal leeg.
In 2015 ontwikkelde gemeente Arendonk plannen voor nieuwbouw van de oude legerkazerne. Het asielzoekerscentrum kreeg daarbij nieuw kantoor en beveiligde ingang. In de voormalige legerbasis is sinds 2001 een groot asielcentrum ingericht. Er is plaats voor meer dan vierhonderd asielzoekers en er werken zo'n zeventig mensen. Vooral het administratief personeel moet er werken in primitieve omstandigheden die doen denken aan het vroegere Oostblok. Het hoofdkantoor, aan de ingang van het domein, is een stokoud gebouw waar het los doorheen waait en waarvan het dak lekt als een zeef. De bouwvergunning is intussen aangevraagd. Het is de bedoeling dat de eerste steen nog dit jaar gelegd wordt. Zo kan het personeel eind 2015 zijn intrek nemen in de nieuwe kantoren. Tijdens de werken verhuist de hele administratie naar tijdelijke bureaucontainers.
Op de lijst staan ook twaalf militaire domeinen in de Belgische Kempen, met hun beoogde nieuwe bestemming erbij.
Duitse basis in Arendonk: bos en recreatie
Kwartier Kievermont in Geel: gemengd gebied van bos, recreatie en stedelijke ontwikkeling
Kwartier Gooreind in Herentals: lokaal bedrijventerrein
Kwartier Wolfstee in Herentals: recreatiegebied
VSD-kamp in Herentals: bos en golf
Kwartier West in Kalmthout: Oefenterrein, gemengd gebied van bos, natuur en landbouw
Klein Schietveld in Kalmthout: Oefenterrein, gemengd gebied van bos, natuur en landbouw
Navo-basis in Ravels: logistiek centrum, met oog voor natuur
Schietstand in Turnhout: regionaal bedrijventerrein
Oefenveld in Turnhout: bos
Kwartier Tongerlo in Westerlo: gemengd gebied van bos, natuur, landbouw en wonen
VSD-kamp in Westerlo: bos en golf