vrijdag 30 oktober 2020

Drie bekermos soorten op een boomstronk

Bekermossen, Fijn, Smal of kopjesbekermos. Velen vragen zich vaak af welke paddenstoel is dat. Dat is ook niet altijd even makkelijk. Maar welke mos soort of kostmos soort, dat is nog een ander verhaal. Ook hier zijn er die minder moeilijk zijn, maar de meeste zijn eerder moeilijk dan makkelijk. Hieronder drie soorten die op het zelfde stuk hout saan, en dan ook nog een dicht bij elkaar.

Kopjesbekermos (Cladonia fimbriata)

Kopjesbekermos wordt nogal eens verward met andere bekermossen. Er bestaan veel soorten bekermos. De grijzige podetia van het kopjesbekermos zijn meestal grotendeels bruinig aangelopen. Ze zijn van andere bekermossen te onderscheiden doordat het schotelvormige deel smaller is dan de halve hoogte. De bekertjes zijn regelmatig van vorm en vormen een plotselinge verbreding van de podetia. Op het slanke podetium zitten altijd weinig schubben.

Dit is een zeer veel voorkomend bekermos, welke weinig eisen aan de ondergrond stelt. Het onderscheidt met de andere bekermossen is lastig, maar de weinige schubben langs de steel zijn typisch. Kopjesbekermos dat bestaat uit een op de ondergrond uitgespreid thallus en een groot aantal bekervormige podetia, die zelden ontbreken. Het ziet er zowel ’s zomers als ’s winters hetzelfde uit. Omdat het op veel verschillende plaatsen groeit, is het heel algemeen in ons land. Je vindt kopjesbekermos op de grond op humus of op vermolmd hout, en op niet al te zure schors van knotwilgen. Ook zit het veel op oude rieten boerderijdaken.

Fijn bekermos (Cladonia chlorophaea)

Fijn bekermos komt voor op dode bomen, boom stonken en boomtakken, op de grond, op hout en op steen. Bruin bekermos is te herkennen aan de verweerde bruin/roze rand en de afstaande schubben; naar boven toe kleurt de beker vaak bruin. De meeste soorten hebben gesteelde grijsgroene bekertjes. Alleen bij het bruine bekermos zijn ze bruin of gemarmerd bruingroen. Prachtige bekertjes met rode vruchtlichaampjes heeft het rode bekermos.

Smal bekermos (Cladonia coniocraea)

Smal bekermos is nauw verwant aan fijn bekermos. Vaak groeien deze twee soorten samen op boomvoeten van eiken of op dood hout. De naam is wat misleidend, want er ontstaan wel omhoog staande staafjes, maar deze eindigen vaak in een stompe punt. Soms verdiept deze punt en ontstaat een onduidelijk smal bekertje. De blaadjes groeien meestal een stukje omhoog langs de staafjes, hogerop zijn de staafjes bedekt met poeder.

Bekermossen zijn korstmossen en makkelijk herkenbaar aan hun vorm. Bekertjes, niet om uit te drinken maar om de vruchtlichamen van het korstmos te dragen. Op dood hout, op de grond of zelfs op het dak van je schuur kun je deze kleine vormen vinden. Wie goed oplet, ziet dat er een diversiteit aan vormen en kleuren bestaat.