maandag 20 augustus 2018

Kapelletjes in de Kempen: deel 3

Kapellen staan midden in de dorpen, langs een uitvalsweg net buiten het dorp of zo maar ergens in de bossen of langs een oude straat. Meestal zijn ze aan Maria gewijd. Om de kapelletjes te fotograferen stapte ik met mijn Nikon Coolpix compactcamera of telefoon op zak op de fiets en zocht de plekken op, om zo de foto's te maken en informatie op te doen. De volgorde van de locaties is willekeurig en heeft meer met het efficiënt indelen van de fietstocht te maken.

Na 'Kapelletjes in de Kempen: deel 1', (Gemeente Reusel-de Mierde en Gemeente Bladel), en 'Kapelletjes in de Kempen: deel 2' (Gemeente Eersel en Gemeente Bergeijk), 'Kapelletjes in de Kempen: deel 3' (Gemeente Goirle, gemeente Hilvarenbeek, Gemeente Oirschot), 'Kapelletjes in de Kempen: deel 4' (Gemeente Best en Oisterwijk / Moergestel) en Kapelletjes in de Kempen: deel 5 (Heilige Willibrorduskerk, Waalre).

De kapelletjes staan in een deel van de Brabantse Kempen. De Kempen (ook Kempenland of Toxandrië (oude benaming)) is een diluviale zandstreek in het noordoosten van België en het zuidoosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant, ten zuiden van de lijn Eindhoven-Tilburg. De naam van de streek is een vervorming van het woord Campinia of Campina, wat Latijn is voor open vlakte. In de laat-Romeinse tijd werd de streek aangeduid met de naam Toxandrië. De Toxandriërs kennen we in de geschriften van Julius Caesar ook als Eburonen.
Sint-Antonius Abtkapel De Bollen 12, Oirschot-Straten



Gemeente Goirle

Mariakapel, hoek Venneweg - Oude Baan, Goirle

Mariakapel, hoek Venneweg - Oude Baan, Goirle

Na de oorlog hadden parochianen van Maria Boodschap het initiatief genomen om onder de bezielende leiding van pastoor Pessers een kapel te bouwen aan de Oude Baan. Natuurlijk werd de kapel onder het patronaat van Maria gesteld. Toen een veldkapel te midden van bloeiende gewassen en bossen, nu een kapel naast het Mill-Hillcollege aan de rand van de bebouwing.

De Mariakapel op de hoek van de Venneweg en de Oude Baan is nog steeds een plaats voor gebed, gedenken en meditatie of gewoon voor een stiltemoment en een kaarsje te ontsteken. Ook wordt, na het sluiten van de parochiekerk, de gedachtenis aan de parochie Maria Boodschap in stand gehouden met Maria als patrones.

Nog altijd kent de kapel trouwe bezoekers en die groep breidt zich weer langzaam uit. Menigmaal worden bloemen na een uitvaart naar de Mariakapel gebracht en zo krijgen steeds meer mensen een band met de kapel aan de Oude Baan waarlangs vanaf de Middeleeuwen ‘het volk op de baan’ Gôol aandeden die op doortocht waren naar Vlaams Brabant. De kapel is opgenomen in een Brabantse kapellenfietstocht en zo passeert tegenwoordig menig fietser op doortocht de kapel.

Een kapel moet onderhouden, open gesteld en ‘beschut’ worden. Dat doet al 3 decennia lang het gilde Sint Joris met veel toewijding en besef voor dit erfgoed. Wil jij het Gilde graag ondersteunen met deze zorg meld je dan aan via onderstaand contact formulier.



Gemeente Hilvarenbeek

O.L. Vrouw van De Voort, Tilburgseweg, Hilvarenbeek

O.L. Vrouw van De Voort, Tilburgseweg, Hilvarenbeek

In 1500 werd in het gehucht De Voort een 'steenen stocxken' met daarin een Mariabeeld geplaatst. Afgaande op een getuigenis die is opgenomen in het boek Brabantia Mariana van de norbertijn Wichmans kwamen in de eerste decennia van de 17e eeuw koortslijders naar deze plek en vonden velen naar eigen zeggen baat bij een bezoek aan het Mariabeeld. Na 1648, het precieze jaar is niet bekend, stopte de verering op deze plek, maar in de Hilvarenbeekse parochiekerk bleef een (parochiële) verering van O.L. Vrouw van De Voort bestaan. In 1938 werd, min of meer op de oude locatie, weer een kapel gebouwd die gewijd was aan O.L. Vrouw van De Voort.



Mariakapel ter herdenking oorlogslachtoffers, Hilvarenbeekseweg, Diessen

Mariakapel ter herdenking van de oorlogsslachtoffers uit Hilvarenbeek en Diessen

Deze Mariakapel herdenkt de oorlogsslachtoffers van Hilvarenbeek en Diessen. In de kapel hangt een plaquette met de namen van de slachtoffers. De kapel is op de grens tussen Hilvarenbeek en Diessen geplaatst.

Theo Vogels woonde op Groenendael en was daar een van de 8 kinderen van Pierre Vogels. Theo zat in het verzet. Hij werd met 8 andere leden van de Pilotenlijn Smit-van der Heijden op 20 november 1943 opgepakt en in maart 1944 ter dood veroordeeld. In brieven uit de gevangenis schreef hij: "we zullen een Maria Kapelleke oprichten bij d spoort van Groenendael als ik weer thuis kom". Theo overleed echter in een Duitse gevangenis in Siegburg op 24 april 1945. Hij stierf alsnog aan vlektyfus nadat de gevangenen waren bevrijd door de Amerikanen en de familie dacht dat hij terug zou komen. In augustus 1945 stierf Emile Gimbrere, wiens vader het landgoed Ananina's Rust bewoonde, tegenover Groenendael. Beide ouders hebben toen samen deze Mariakapel laten bouwen. De kapel is gebouwd met stenen die afkomstig zijn van in de laatste oorlogsweken kapot geschoten boerderijen uit de omgeving.

Onze-Lieve-Vrouw van Brabant kapel, Diessen

Onze-Lieve-Vrouw van Brabant kapel aan de Echternachstraat te Diessen

In augustus 1950 hebben studenten van het Brabantse Studentengilde een Mariakapel gebouwd aan de Echternachstraat te Diessen. De kapel is toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, ons aller Moeder en Hertoginne.

Het Brabantse Studentengilde Onze-Lieve-Vrouw werd in 1926 opgericht in Oirschot. Het idee was van P.C. de Brouwer, die cultureel emancipator was van Noord-Brabant. De vereniging had als doelstelling katholieke, Brabantse studenten, die door het hele land op kamers gingen, een band te laten houden met hun provincie. Zo konden zij later hun kennis en vaardigheden gebruiken om Noord-Brabant vooruit te helpen. Elke zomer trokken de leden een week naar een dorp in Brabant om kennis te maken met de cultuur van de verschillende dorpen. Ze bouwden een kapelletje en maakten een verslag van het dorp.

Bouw van de kapel
De studenten werden gehuisvest in de stal van de familie Van Helvoirt-Lommers. Ze hadden zo hun twijfels over hun capaciteiten als bouwvakkers. 'Van kapelbouw hebben wij net zo veel verstand als een koe van trompet spelen', schreven ze zelf in een Diessens weekblad. De redactie van de Hilverbode zag het veel zonniger in en schreef: 'Die mannen trekken daar feilloos in het lood en zonder veel poespas maar hard werkend, vier muren op, zo snel dat ge reeds na twee dagen bemerkt: dit wordt een kapel'. De studenten zelf verwonderden zich erover dat het bouwwerk op tijd klaar was.

Het ontwerp van de kapel is van de Eindhovense architect F. Vervest. Het beeld van Maria is gesneden door Frans Siemer, een geestelijke, die ook betrokken was bij het studentengilde.

Inzegening
Op zondag 6 augustus 1950 om 10.00 uur werd er een plechtige H. Mis opgedragen, waarin rector Bekkers, de hoofdadviseur van de N.C.B en K.A.B, de preek verzorgde. In de middag, na een plechtig lof, trok men in processie naar de nieuwe kapel, waar pastoor Martinus van der Linden het Mariabeeld en de kapel plechtig inzegende.



Biest-Houtakker

Onze-Lieve-Vrouw Zoete Moeder Gods, Biestsestraat, Biest-Houtakker

Onze-Lieve-Vrouw Zoete Moeder Gods, Biestsestraat, Biest-Houtakker

Op 19 juli 1643 vonden vier jonge mannen bij de brug in het water van het Spruitenstroompje in het gehucht Biest een Mariabeeldje. Men plaatste het in een kastje, dat vastgenageld werd aan een lindeboom in de buurt. De brug kreeg al spoedig de naam Bevertbrug (bedevaartsbrug), omdat de plaats daarna druk werd bezocht door passanten. Uit 1644 dateert een gedicht dat de vondst van het beeldje en de wonderen die Maria heeft verricht, bezingt. Niet lang na de vondst is het Mariabeeldje overgebracht naar de Petruskerk in Hilvarenbeek.

Het beeldje, circa 21 cm hoog, is vervaardigd van rode pijpaarde. Nadat het helemaal in stukken gebroken was, is het later vakkundig gerestaureerd. Na de bouw van een eigen kerk in Biest-Houtakker in 1913 is het parochianen uit Biest-Houtakker in 1981 na veel moeite gelukt het beeldje, nog steeds in de Petruskerk in Hilvarenbeek, naar hun dorp te halen. Het kreeg een plaatsje in de parochiekerk van Biest-Houtakker.

Het beeldje staat onder bescherming van en is genoemd naar het gilde Onze-Lieve-Vrouwe Broederschap van Biest-Houtakker, dat op 2 februari 1790 is opgericht. Toen het beeldje in Biest-Houtakker terugkwam, hebben het kerkbestuur en het gilde schriftelijk vastgelegd, dat het eigendom wordt van het gilde, als de kerk van Biest-Houtakker zou sluiten. In juni 2013 is de Antoniuskerk aan de eredienst onttrokken. Sindsdien heeft het beeldje een plaatsje op het linker zijaltaar, het Maria-altaar, in de Willibrorduskerk te Diessen. Het gilde blijft eigenaar van het beeldje.

Leden van de Broederschap hebben nabij de Bevertbrug over het Spruitenstroompje een kapelletje opgericht met daarin een kopie van het Mariabeeld. Op 22 oktober 2006 verrichtte toenmalig burgemeester Huisman de opening. Op 23 januari 2015 heeft Sisca van de Pas-Kemps nabij het kapelletje een bank onthuld, die de kinderen vanwege haar honderdste verjaardag hebben geschonken.

Sint Joseph kapel, Klein Westerwijksestraat, Biest-Houtakker

Sint Joseph kapel, Klein Westerwijksestraat, Biest-Houtakker

Deze kapel staat op het hoogste punt van deze omgeving, in vroegere tijden begrensd door de riviertjes De Leye en De Hilver. Van de 17 geplante rode beuken (in het jaar 1870) staan er nu nog 13. Volgens oude overleveringen zouden op deze plaats Sint Willibrordus en Sint Lambertus, de grondleggers van het christendom in onze streken, elkaar hebben ontmoet.

De eerste kapel is mogelijk al rond 700 gebouwd. Deze was toegewijd aan de Heilige Lambertus, zodat deze plek al vele eeuwen gewijde grond is. Hier zou ook het eerste 'Godshuis', een soort middeleeuws gastopvanghuis voor zieke pelgrims, gebouwd zijn. In 1386, tijdens de Brabantse–Gelderse oorlog, trokken troepen van de Gelderse hertogen Brabant binnen. Ze brandden Hilvarenbeek en zijn gehuchten plat, waardoor de godshuizen in verval raakten. In 1549 werd met toestemming van keizer Karel V het godshuis of de kapel opnieuw opgebouwd.

Aan het eind van de 18de eeuw is de kapel afgebroken en in sterk verkleinde vorm herbouwd. In de 19de eeuw is hij opnieuw in verval geraakt. Na restauratie in 1910 werd het een Mariakapel. Tijdens de laatste wereldoorlog lag deze in het schootsveld van de Duitse overheersers in Oirschot en de geallieerden in Goirle. De Tilburgse textielfabrikant Jurgens heeft de kapel na de oorlog hersteld uit dankbaarheid voor de genezing van een ernstig ziek familielid. Een voorwaarde was wel dat de kapel, tot dan toe toegewijd aan Maria, een Sint-Joseph kapel werd.

Na een restauratie in de jaren zestig van de vorige eeuw heeft de kapel in 2014, wederom op initiatief van de familie Jurgens, een flinke opknapbeurt gekregen. Uit de in 2013 aan de eredienst onttrokken kerken van Biest-Houtakker en Esbeek zijn bankjes en een smeedijzeren kandelaar in de kapel geplaatst. Het huidige klokje – ter vervanging van een eerder gestolen klokje – is afkomstig uit de Beekse kerktoren en is een langdurig bruikleen van de gemeente Hilvarenbeek. Op 1 mei 2014 is de kapel opnieuw ingezegend.



Baarschot

Mariakapel (grot), Baarschotsestraat, Baarschot

Mariakapel (grot), Baarschotsestraat, Baarschot

De Mariagrot laat zien dat Baarschot een eigen hart heeft. Uit dankbaarheid voor het feit dat er in de oorlogsjaren geen oorlogsslachtoffers uit Baarschot zijn gevallen, is deze grot na de Tweede Wereldoorlog opgebouwd met zwerfkeien uit Landgoed de Utrecht. Ook ruim vijftig jaar later is het nog steeds een plaats voor herdenking.



Esbeek

Adrianuskapel op de begraafplaats achter de kerk, Dorpsstraat 8, Esbeek

Adrianuskapel op de begraafplaats achter de kerk, Dorpsstraat 8, Esbeek

Achter de Esbeekse Adrianuskerk, die momenteel in de steiger staat voor een grote verbouwing, staat op het kerkhofterrein een kapel. In 1888 werd onder bouwpastoor L. Jurgens aan de Dorpsstraat in Esbeek een kerk gebouwd naar ontwerp van architect Hendriks uit Oss. De kerk werd op 21 juli 1890 geconsacreerd door de bisschop van Den Bosch, mgr. A. Godschalk, en toegewijd aan de H. Adrianus van Hilvarenbeek, één van de martelaren van Gorcum.

Corneliusbeeld
In de kerk stond boven een altaar in een aparte kapel het Corneliusbeeld. In 1937 werd onder pastoor F. Houben, naar het ontwerp van architect J. van Buytenen, een ruime, nieuwe kerk gebouwd. Aan de noordwestzijde kwam een buitenkapel ter ere van de H. Cornelius. Kerk en kapel zijn beide uitgevoerd in de zogenaamde Kropholler- of traditionele baksteenstijl.

De kerk met oude toren van de voorgaande kerk op zondag 23 juni 2013 aan de eredienst onttrokken. Plannen voor een verbouwing tot een Samenwijsaccommodatie zijn in volle gang. Basisschool de Wingerd, kinderopvang Klik en peuterspeelzaal de Debberkes krijgen allemaal een plekje in het gebouw, maar de Gemeenschapslijst vreest voor parkeer- en geluidsoverlast voor de omgeving van de kerk.



Gemeente Oirschot

Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvelkapel, Spreeuwelsedijk 1, Westelbeers

Mariakapel aan de Spreeuwelsedijk, Westelbeers.

Het kapelletje, "Onse Lieve Vrouwe ende Sint Job kapel" in Westelbeers stamt uit 1637. Rijksmonument staat aan de Spreeuwelsedijk, bij de Westelbeerse brug over de Groot Beerze. De Mariakapel is een kapel in Westelbeers in de gemeente Oirschot in de provincie Noord-Brabant. De kapel staat bij de Groote Beerze aan een zandweg die een afsteek vormt vanuit de Kapeldijk naar de Spreeuwelsedijk, richting Casteren. Honderd meter verder, waar de Grote Beerze onder de brug door stroomt wordt het Broekeindsedijk. Vroeger, toen de Groote Beerze nog een beek was, was hier een oude doorwaadbare oversteekplaats in de weg van Diessen naar Hapert.

Wanneer de allereerste kapel gebouwd is, is onbekend, maar er moet reeds in 1621 een kapel zijn geweest. Op 1 maart 1621 legden de 62-jarige Willem Adriaans de Cort (oud-burgemeester van Westelbeers) en de 56-jarige Jacob Peters van Huygevoort (burgemeester en eerder Heiligegeestmeester van Westelbeers) voor de Bossche notaris Peter van Leeuwen namelijk een verklaring af, waarin stond: "... een capelleken of huysken aldaer, daerinne wort gehouden memorie van Onse Lieve Vrouwe ende Sint Job, d'welck teenemael in den gront was bedorven van de rebellen van syne conincklyke maiesteyt ende daernae weder opgericht". Bedoelde verwoesting vond waarschijnlijk in 1580 plaats, tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

In 1637 werd er hier een stenen kapel gebouwd, getuige de achterwand van de kapel waarin het bouwjaar is ingemetseld. Waarschijnlijk is dit gebeurd naar aanleiding van de pestepidemie die de Beerzen zwaar trof. Toen is ook de traditie van de Beerse bedevaart naar Scherpenheuvel begonnen. Het kapelletje is, na de Vrede van Münster in 1648, met rust gelaten. Het werd vermeld in 1651 als onse lieve vrouwe huysken en in 1742 werd nog met zorg gewag gemaakt van een zogenoemd heylig huysken, op de wyse als in de landen, daer Rome praedominant is. Het is onduidelijk waarom dit kapelletje niet, als zovele andere, gesloten werd.



Theresiakapel, Van de Mortellaan, Oostelbeers

Theresiakapel, Van de Mortellaan, Oostelbeers

Kleine bakstenen kapel op rechthoekige grondslag onder met grijze pannen gedekt zadeldak met wolfseinden. De kapel, die is opgedragen aan H. Theresia van Lisieux, werd in 1938 door het echtpaar Van de Mortel-de la Court opgericht als uiting van dank aan de schepper voor de genezing van hun ernstig zieke zoon J.H. van de Mortel. De naar de Van de Mortellaan gekeerde zuidelijke ingang van het monument vertoont centraal een halfronde toegang naar de kapel wordt afgesloten door een siersmeedijzeren hek. Aan weerszijden van de entree een kwartcirkelvormige plantenbak. De topgevel is met houten delen bekleed. Inwendig een basaltvloerbekleding en reliëf, beide voorzien van een herdenking inscriptie. De kapel is gesitueerd in de nabijheid van de Groenewoudsedijk en wordt door twee natuurstenen palen naar de weg afgescheiden.

De Theresiakapel is van algemeen cultuurhistorisch belang - vanwege de gaafheid; - als karakteristiek onderdeel van de buitenplaats; - vanwege de zeldzaamheidswaarde; - vanwege de ornamentele waarde.



Oude Sint-Willibrorduskerk, Westelbeersedijk, Middelbeers

Oude Sint-Willibrorduskerk, Westelbeersedijk, Middelbeers

Middelbeers heeft geen kapel, wel een oude en een nieuwe kerk. De Oude Sint-Willibrorduskerk staat aan de Willibrordstraat in Middelbeers, links van de weg als je de weg naar Westelbeers neemt. Stichting het Oude Kerkje werd in 1976 opgericht met het doel het inrichten, onderhouden en instandhouden van het Oude Kerkje te Middelbeers.

Het stichtingsbestuur tracht dit te bereiken door het organiseren van activiteiten zoals exposities van beeldende kunst, concerten, toneelvoorstellingen, kerkelijke diensten, boekenbeurzen en andere gebruiksmogelijkheden. Met de inkomsten hiervan werd het mogelijk gemaakt voor het bestuur, om het kerkje een plaats te geven in de gemeenschap van De Beerzen en ver daarbuiten. Het onderhoud van het Oude Kerkje gebeurt aan de hand van een meerjaren onderhoudsplanning, die jaarlijks wordt aangepast aan de opgetreden prijsontwikkelingen en periodiek wordt beoordeeld op een andere uitvoering van noodzakelijk geachte werkzaamheden.



Kapel van Onze Lieve Vrouw van de Heilige Eik, Hakkelaren, Spoordonk

Het altaar in de Kapel van Onze Lieve Vrouw van de Heilige Eik


De Kapel van Onze Lieve Vrouw van de Heilige Eik is een bedevaartsoord ten zuiden van Spoordonk (Gem. Oirschot). Het ligt in het dal van de Groote Beerze, ten noorden van landgoed Baest. De legende is omstreeks 1610 opgetekend door Petrus Vladeraccus, een toenmalig katholiek geloofsijveraar. De legende luidt dat een paar herders 'twee eeuwen voordien' (dus begin 15e eeuw) een Mariabeeldje op de oever van de Groote Beerze vonden en dit in een eik plaatsten, waarna ze in aanbidding neervielen. Bewoners van Middelbeers namen het beeld mee en plaatsten het in hun kerk, maar de volgende ochtend was het beeld weer op de oorspronkelijke plaats aanwezig. De inwoners van Oirschot kwamen nu om het beeld te vereren, en er waren bij de eerste bezoekers al diverse mensen die op wonderbaarlijke wijze van hun koortsen genazen. Volgens een andere variant van de legende dreef het beeld stroomopwaarts in de Groote Beerze, en werd het tot tweemaal toe door de Beersenaren ontvreemd.

De vondst van het beeldje werd op 24 juni 1406 gedateerd, wat de feestdag is van Johannes de Doper. Het beeldje zou in de Mariakerk zijn geplaatst, en in 1463 werd daar de Onze-Lieve-Vrouwebroederschap opgericht.

Daarna schonk de kanunnik Johannes Daems van Nuenen geld, nadat hij op wonderbaarlijke wijze genezen was. Daarvan werd in 1606 een groter gebouwtje neergezet. Dit is in 1649 op last van de Staten-Generaal afgebroken, waarbij ook de eik werd omgehakt. Nog altijd kon men door het bidden van drij Pater nosters en drij Ave Maria voor dit beelt een aflaet van veertig daegh bekomen. Er werd regelmatig een noodkapel gebouwd van stro en plaggen. De noodkapel is beschreven en geschetst door Hendrik Verhees en ook dominee Stephanus Hanewinkel memoreerde deze, geheel in zijn stijl, als bijgelovige heiligenverering.

In 1854 werd de huidige kapel gebouwd op de fundamenten van de oude. Deze kenmerkende kapel heeft een trapgeveltje en een 15e-eeuwse arcade met vier zuiltjes, die afkomstig zijn van de Oirschotse Sint-Petruskerk. Daar ondersteunden ze de orgeltribune, tot de toren in 1904 gedeeltelijk instortte. In 1907 is de voorgevel met deze pilaren toegevoegd. In de kapel bevindt zich een barok altaar. Dit heeft een reliëf dat de heilige eik en de vinder van het beeldje voorstelt en een God-de-Vader-figuur. Dit alles is uit 1746 en vervaardigd door Walter Pompe voor de voormalige schuurkerk. Het beeldje in de kapel is een kopie van het echte beeld dat zich als Troosteres der Bedroefden in de Sint-Petrusbasiliek bevindt. Toch trekt de Kapel van de Heilige Eik veel meer bezoekers dan het originele beeld, en wel 250.000 per jaar.

De kapel is tevens gedachteniskapel voor de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daartoe zijn in 1983 enkele glas-in-loodramen aangebracht van Jacques Slegers. Ook de brand van de kerk van Oirschot wordt hier gememoreerd.

Een van de twee kapelletjes in het processiepark

Rondom de kapel ligt een halfnatuurlijk processiepark met een grot, met daarin een beeld van de Moeder van Smarten. De achterkant van de grot bevat een tekst.

Het tweede kapelletjes in het processiepark

Op het terrein van de Kapel van de Heilige Eik, bestaande uit parkachtig bos, bevindt zich nog een bakstenen kapelletje (neogotisch, ca. 1.5 x 3 meter) uit het begin van de 20e eeuw met een beeld van St. Antonius van Padua.

Kempische plaatsen per gemeente en regio gerangschikt
Gemeente Reusel-de Mierde
Hulsel
Lage Mierde
Hooge Mierde
Reusel

Gemeente Bladel
Bladel
Casteren
Dalem
Hapert
Hoogeloon
Netersel

Gemeente Eersel
Eersel
Duizel
Knegsel
Steensel
Vessem
Wintelre

Gemeente Bergeijk
Bergeijk
Luyksgestel
Riethoven
Weebosch
Westerhoven
Gemeente Goirle
Goirle

Gemeente Hilvarenbeek
Baarschot
Biest-Houtakker
Esbeek
Diessen
Haghorst
Hilvarenbeek

Gemeente Oirschot
Oirschot
Oost- West- en Middelbeers
Spoordonk

Gemeente Oisterwijk
Moergestel
Oisterwijk

Gemeente Best
Best

Gemeente Veldhoven
Meerveldhoven
Oerle
Veldhoven
Zeelst
Gemeente Eindhoven
Eindhoven

Gemeente Aalst-Waalre
Aalst
Waalre

Gemeente Valkenswaard
Borkel en Schaft
Dommelen
Valkenswaard

Gemeente Nuenen
Nuenen
Gerwen

Gemeente Geldrop-Mierlo
Geldrop

Gemeente Heeze-Leende
Heeze
Leende

Gemeente Cranendonck
Budel
Gastel
Maarheeze
Soerendonk
Sterksel

VERVOLG: Kapelletjes in de Kempen: deel 4, met de Gemeente Goirle, Gemeente Hilvarenbeek en Gemeente Oirschot.