zondag 5 augustus 2018

Maancyclus: het Laatste kwartier

Vannacht om 04.30 uur stond de halfverlichte maan hoog aan de zuidoostelijke hemel. Op dat tijdstip was het officieel 'Laatste kwartier'. De 'halve' maan die precies halfweg de volle maan en de nieuwe maan te zien is, noemt men laatste kwartier. De maan heeft veel invloed op de natuur en de mensheid op aarde. Denk b.v. aan eb en vloed van de zee, maar ook op gedragingen van mens en dier.

Bij het Laatste kwartier wordt enkel de linker helft verlicht door de zon.

Het laatste kwartier is een van de schijngestalten van de maan, waarbij maar een halve maan te zien is. Deze treedt op na drie kwart van de synodische omlooptijd van de maan, ongeveer 22 dagen na nieuwe maan. Tijdens het laatste kwartier komt de maan pas even na middernacht, om 00:44 uur op en gaat pas in de namiddag, om 15:23 uur onder. De maan staat de gehele voormiddag hoog aan de hemel voordat ze half namiddag aan de westerse horizon onder gaat. Daardoor is deze periode gunstig om 's nachts naar de sterren te kijken. Voor een waarnemer op het Noordelijk halfrond wordt bij het laatste kwartier de linker helft van de maan beschenen door de zon.


De Maan heeft een grote enorme invloed op de aarde. Iedereen kent de invloed van de maan op de zee getijden. De maan trekt door haar zwaartekracht het water aan, aldus het ontstaan van eb en vloed. Bij Eerste- en Laatste Kwartier (Halve Maan) werken de aantrekkingskrachten van zon en maan elkaar tegen. Dit noemen we doodtij. Bij de hoogte van de vloed speelt ook de windrichting en de windkracht een rol. De maanfasen hebben invloed op de gewassen, de voortplanting, je geestelijke toestand, de mate van activiteit in mens en dier, zelfs de maangestalten hebben invloed het weer.

Niet alleen de aantrekkingskracht van de maan zorgt voor de getijden. Maar ook de aantrekkingskracht van de zon! Doordat de zon echter veel verder weg staat, is de invloed van de aantrekkingskracht van de maan veel groter. Wanneer zon, maan en aarde op één lijn staan (bij Nieuwe Maan en Volle Maan) werken de aantrekkingskrachten van de maan en zon samen. De vloed is dan extra hoog. Dat noemen we springvloed. De afstand van de aarde tot de maan is niet altijd hetzelfde. Is de afstand toevallig erg klein en is het bovendien Nieuwe of Volle Maan, dan is de springvloed extra hoog.