Antonius van Padua en Brigida kerk Netersel
De Antonius van Padua en Brigida, die de in de 2e wereldoorlog vernielde kerk vervangt, is gebouwd in 1950.
In het archief van de abdij van Postel is een aantal akten te vinden die betrekking hebben op Netersel. De oudste oorkonde waarin Netersel voor het eerst voorkomt stamt uit 1219.
In 1932 werd onder pastoor van Moorsel op de huidige locatie een nieuwe kerk gebouwd ter vervanging van een middeleeuws kerkje aan de Hoeve. Aan de naam van de Brigida kerk werd Antonius van Padua toegevoegd omdat hierdoor het Antonius van Padua fonds van de Rotterdams bankiersfamilie Grewen bijdroeg aan de kosten van de bouw. Bij de bevrijding in 1944 werd de kerk flink beschadigd. De huidige kerk, in basiliek stijl met romaanse invloeden, wederom gebouwd onder pastoor van Moorsel, werd op 22 mei 1950 geconsacreerd door Mgr. Mutsaerts.
De Neterselse kerk is geen rijksmonument, maar delen van de inventaris wel. Dit betreft een XVe-eeuws hardstenen doopvont, een indrukwekkend XVe-eeuws houten kruisbeeld, houten beelden van Petrus en Paulus uit de XVIIIe eeuw, vroeg XIXe- of laat XVIIIe-eeuwse kruiswegstaties, olieverf op doek en twee klokken die in 1529 en 1530 gegoten zijn door Jaspar Moer. De kerk van Netersel wordt voor het eerst vermeld in 1340, maar is wellicht ouder. Van oorsprong (in de jaren 900 na Christus) was het een castrale- of slotkapel die hoorde bij het nabijgelegen 'steynen huis' (pachthoeve) of kasteel.
In 1932 werd de oude kerk gesloopt en werd de nieuwe kerk in gebruik genomen. Tot 1932 had Netersel enkel de heilige Brigida als patrones. De nieuwe kerk werd gebouwd met steun van het Antoniusfonds die als eis stelde dat ook de heilige Antonius van Padua als patroonheilige moest gelden. Daarom werd de kerk in 1932 aan beide heiligen gewijd. Bij de bevrijding in 1944 werd de kerk zwaar beschadigd en kon niet meer gebruikt worden. Er kwam een noodkerk in een school en later in een houten barak.
De huidige parochiekerk werd in 1950 gebouwd. Pastoor Van Moorsel was tot tweemaal toe bouwpastoor in het Neterselse, dat in minder dan 20 jaar tijd 4 opvolgende kerken heeft gekend. Het gebouw is een eenvoudige bakstenen pseudobasilicale kerk in traditionalistische stijl die in niet-georiënteerd noord-zuid gebouwd is. Het bestaat uit een vierkante toren met drie geledingen en een ingesnoerde torenspits in het zuiden, een driebeukig schip met zeven traveeën en een driezijdige gesloten koor met een enkele travee. De toren heeft in zuidgevel van de eerste geleding een deels blinde spitsboog met dieper gelegen vleugeldeur.
Geschiedenis
De Priorij van Postel had veel grond in eigendom in de wijde omgeving van Postel. In Netersel richtte de Priorij een pachthoeve in, de Kapelhoeve, die ze tot 1648 kon exploiteren. De hoeve had ongeveer 100 hectare grond in bezit. In de 14de en 15de eeuw kende de Kempen een tijd van duurzame welvaart: de zogenaamde Vlaams-Brabantse Gouden Eeuw. In die tijd werd in Netersel woeste grond ontgonnen, werden er nieuwe hoeven gesticht en er werd een stenen kerk gebouwd. In Netersel werden in de 19e en 20e eeuw regelmatig grote stukken baksteen en tufsteen opgegraven. Romantici zoals August Snieders dachten dat deze afkomstig zouden zijn van Pladella Villa. Ook geleerden ondersteunden deze mening. In 1925 werd bewezen dat het om een 13e-eeuws kasteeltje ging, terwijl Pladella Villa in de 10e eeuw bestond.
Sint-Stephanuskerk Lage Mierde
De toren van de Sint-Stephanuskerk in Lage mierde stamt uit de 15e eeuw.
De Sint-Stephanuskerk, waarvan de toren het oudste onderdeel is en, evenals het basilicale schip, uit de 15e eeuw stamt. De kerk was van 1648 tot 1803 niet in gebruik. De katholieken maakten toen gebruik van een schuurkerk. Nadat ze de kerk hadden teruggekregen werd ze een aantal malen hersteld. In 1912 werd ze door architect Jacobus van Gils vergroot met een dwarsbeuk en een nieuw priesterkoor. Voor de kerk bevindt zich een grafkruis uit 1628. In de kerk is een doopvont uit de 14e eeuw.De Lagemierdse kerktoren was vroeger afgedekt door een laag kapje, dat al te zien was op een schetstekening van Hendrik Verhees uit 1788. In 1909 liet de toenmalige pastoor Timmer echter een hoge slanke spits op de toren plaatsen die bekroond werd met een bol met daaronder een zogenaamde lantaarn. Later werd de bol van de toren verwijderd omdat ze steeds voor lekkages zorgde. Ze werd vervangen door een spits. In 1940 is het kruis van de Sint-Stephanustoren er door een zware storm afgerukt, maar dit is later weer teruggeplaatst.
Lage Mierde en het nabijgelegen Hooge Mierde hebben een min of meer gemeenschappelijke geschiedenis. Reeds vóór 1201 behoorde het patronaatsrecht toe aan de Norbertijner Abdij van Floreffe. Hooge en Lage Mierde vormden toen nog één parochie. Nadat het tiendrecht van de Mierden in 1212 uit de handen van Dirk II van Altena aan de Abdij van Averbode was gekomen, ontstond tussen de beide abdijen een conflict. In 1298 kwam het gebied onder invloed van Hertog Jan II van Brabant. Jan III van Brabant verkocht in 1331 zijn bezittingen aan de bewoners van De Mierden. Het was dus een hertogsdorp, en sinds 1648 een statendorp, zonder heer. In 1520 werden de parochies gesplitst en kwam het patronaatsrecht van Lage Mierde aan de Abdij van Floreffe. Op 5 mei 1682 werd het patronaatsrecht van Floreffe op de Abdij van Postel overgedragen en dit bleef zo tot 1835, waarna de pastoor door het Bisdom 's-Hertogenbosch werd benoemd.
Van 1984-1987 werden kerk en toren opnieuw gerestaureerd: de toren kreeg een nieuwe spits, een nieuw kruis met bol en haan en een nieuwe ingang. Van de kerk van 1484 zijn alleen het schip en de zijbeuken nog over.
Oude boerderijmuur
De linker foto is gemaakt met de Nikon AFS 70-200mm f/2.8 VR II lens, rechts met de AF-S 18-300mm F3.5-5.6 G IF-ED DX lens
De oude boerderij met de oude muur met muurankers, en het later ingemetselde raam, stampt uit het jaar 1892. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog lagen troepen van het Engelse bevrijdingsleger verschanst in deze Netersel boerderij. De Engelse lagen onder zwaar vuur van de Duitse bezetter, die zich een paar honderd meter verder in de straat hadden verschanst. Kogelgaten in de noordoostelijke gevel zijn nog de stille getuigen van de gevechten. Voor de foto zijn de muurankers en de scheur in de muur van belang. De foto's tonen het verschil, of de gelijke kwaliteit van beide lenzen.