Koninginnenpage op de Phacelia bloem

Vanmorgen ging ik weer naar het Reuselse Beleven op zoek naar de mooie Koninginnenpage. Toen ik 's morgens om acht uur thuis weg reed scheen de zon, maar onderweg verdween de zon al weer achter de wazige bewolking. Ik ben eerst langs de bloemen stroken gelopen om er zeker van te zijn of ze er toch niet zaten, wat niet het geval was. Daarna ben ik een stuk verder maar op het kleine bankje gaan zitten wachten om naar de watervogels te kijken. Toen twee uur later de zon alsnog doorbrak ben ik de Koninginnenpage weer op gaan zoeken. En ja, er zaten er zelfs vier, die ik ook nog kon fotograferen.

De Koninginnenpage zit hier op de Phacelia (Phacelia tanacetifolia) ook bijenbrood, bijenvoer of bijenvriend genoemd.

Het is geen zeldzame vlinder, maar zeker ook geen alledaagse. De koninginnenpage (Papilio machaon) is een vlinder uit de familie van de pages (Papilionidae). De 50 tot 75 millimeter grote (vleugelspanwijdte) koninginnenpage heeft vleugels die overwegend gele kleuren bevatten met daarnaast een opvallende zwart-gele tekening met blauwe accenten. Verder een rode vlek aan de achtervleugel en een langwerpig, zwart gekleurd vleugelaanhangsel dat de vleugelstaart of -slip wordt genoemd. In tegenstelling tot eergisteren, toen ik de Koninginnenpage daar voor het eerst trof, foerageerde de vlinder vandaag voornamelijk van de Phacelia bloem (Phacelia tanacetifolia) ook bijenbrood, bijenvoer of bijenvriend genoemd.

Phacelia of bijenbrood heeft een dicht en oppervlakkig groeiend wortelstelsel. Het is een eenjarige plant die tot de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae) behoort en veel door honingbijen en hommels bezocht wordt. De plant komt oorspronkelijk uit Californië, waar hij op stenige berghellingen groeit. De plant komt in Nederland op sommige plaatsen verwilderd voor. De bloemen op het Beleven zijn gezaaid door Brabants Landschap. De plant wordt tot 70 cm hoog en heeft een holle stengel, die aan de top behaard is. De bladeren zijn dubbelgeveerd. De eindstandige, blauwviolette tot helderblauwe bloemen zijn slakkenhuisachtig opgerold.

Phacelia wordt gebruikt voor groenbemesting. Een voordeel van phacelia boven Italiaans raaigras is, dat er geen emelten in voorkomen, die veel schade aan het volggewas zouden kunnen veroorzaken. Als stoppelgewas (te zaaien na de oogst van granen) kan phacelia gezaaid worden van juli tot 20 augustus, waarbij 6-12 kg zaaizaad per ha wordt gebruikt. Phacelia heeft door de snelle groei een sterk onkruidonderdrukkende werking. Phacelia produceert bij stoppelzaai ongeveer 3000 kg droge stof per ha, waarvan 800 kg uit wortels bestaat.

Phacelia is een echte bijenplant. Als de plant voldoende vocht krijgt, wordt er veel nectar geproduceerd. Hoewel phacelia goed tegen droogte kan, produceert de plant onder droge omstandigheden alleen stuifmeel. Uit de bloemen kunnen stoffen voor parfum gewonnen worden.