zondag 28 oktober 2018

Excursie nieuwe faunapassage Nieuwkerk

De gemeente Goirle en stichting Brabants Landschap realiseren dit najaar een faunapassage over de Turnhoutsebaan. Voor de faunapassage wordt een Ecoduct gebouwd die een natuurlijke verbinding vormt tussen Landgoed Gorp en Roovert en de Regte Heide aan weerszijden van de Turnhoutsebaan. Met de realisatie van de faunapassage is er een betere verbinding voor dieren, zodat deze zich veilig kunnen begeven tussen natuurgebieden. Een bijzonder project dat het verdient om gezien te worden. Verder komt er en een (kleinere) tunnel onder de weg door.

Wim de Jong geeft aan de hand van de ontwerpplannen aan wat het project zo allemaal omvat.

Vanmorgen organiseerde Brabants Landschap een excursie waar men zich de afgelopen weken voor in kon schrijven. Er volgen nog twee excursies. Men kan zich op www.faunapassagegoirle.nl nog inschrijven voor 16 november en 7 december van 14.00 tot 15.00 uur. Het doel van de aanleg van de faunapassage is tweeledig; het verbinden van natuurgebieden waarbij uitwisseling van het dierlijk DNA kan plaatsvinden en het verbeteren van de verkeersveiligheid. Er vonden de laatste jaren ook diverse verkeersaanrijdringen plaats, met zowel slachtoffers aan de menselijke- als de dierlijke kant. De aanleg van de rotonde op de plaats waar de Turnhoutsebaan kruist met het Gorps Baantje en het Nieuwkerksbaantje was een verkeersveilige eerste stap. De aanleg van het Ecoduct is de volgende. Aan weerszijde van het ecoduct wordt langs de weg afrastering geplaatst, vanaf de rotonde tot aan Gerritsen Transport, op 200 meter van de Belgische grens.

Links; het speelbos aan de rand van Landgoed Van Gorp en Roovert, rechts wordt duidelijk dat we landgoed Nieuwkerk binnengaan.

Landgoed Nieuwkerk ligt in de buurt van Goirle, deels op Belgisch, deels op Nederlands grondgebied. Het was in 1914 eigendom van baron De Meester de Betzenbroek. 't Misterke, zoals de baron in de omgang werd genoemd, liet begin 1914 op Belgisch gebied een landhuis bouwen waarin hij graag verbleef. Na het uitbreken van de oorlog werd zijn buitenverblijf al spoedig bezet door Duitse soldaten die met de grensbewaking waren belast. Pruisische en Beierse militairen hadden spoedig van de hele inboedel een puinhoop gemaakt, geen wonder dus dat de baron een gruwelijke hekel aan de Duitsers kreeg. In het geheim werkte hij mee om Belgische soldaten in burgerkleding naar Nederland te laten ontsnappen zodat deze via Engeland weer aan het front zouden kunnen worden ingezet. De Duitsers kregen echter lucht van deze illegale praktijken en probeerden de baron gevangen te nemen. Er werd zelfs een prijs op zijn hoofd gesteld.

Wim de Jong beschrijft het doel van het Ecoduct vanaf de pijlers waar aan het einde van de week het brugdek wordt geplaatst.


Boven: Het faunapassage project omvat ook de aanleg van een natuurven, of liever de reconstructie daarvan.
Linksonder; sporen van een Ree, rechtsonder; sporen van een wild zwijn.


De bossen en de villa van de Belgische baron Eric de Jamblinne de Meux.

Op 13 maart 1916 was het de Duitsers bijna gelukt hem in handen te krijgen. Enkele soldaten, tuk op de beloning die hen te wachten stond grepen hem op Nederlands grondgebied vast en probeerden hem de grens over te trekken. Soldaten van het Nederlands grenswachtdetachement kwamen op het rumoer af en konden d’n Baron bevrijden. Ter herinnering aan deze gebeurtenis heeft De Meester de Betzenbroek op die plaats later een gedenknaald laten plaatsen die, vele jaren lang, op de top ervan een leeuwtje droeg. Omdat dit leeuwtje was los geraakt heeft de baron Jamblin de Mieux, huidige eigenaar van Nederlands en Belgisch Nieuwkerk is, dit verwijderd en wordt het – ongeschonden – in zijn huis bewaard.


Links; de voormalige grafkelder van de adellijke familie Van Hogendorp, rechts een bijzondere Beuk.

Vandaag was het eenmalig dat we de graftombe van de adellijke familie Van Hogendorp mochten bezoeken. Ter gelegenheid van de excursie was daar toestemming voor verleend. De omgeving rond de graftombe is dicht begroeid, waarbij vier beuken op de hoeken domineren. Zo komen we aan de gemetselde bovengrondse graftombe, bedekt met aarde en omzoomd door een gracht, die door de droogte nu zonder water is gevallen.

Deze graftombe is in 1823 gebouwd op verzoek van Graaf Diederik Johan François van Hogendorp (1776-1839), omdat de familie in verband met de teruggave van de Heikese kerk aan de katholieken door de protestanten niet meer over haar praalgraf in die kerk kan beschikken. In die grafkelder werden in 1839 Diederik Johan François van Hogendorp bijgezet, in 1845 Gijsbert Jacob van Hogendorp (1783-1845) en in 1853 Maria Johanna van der Sleijden, de tweede vrouw van Graaf Diederik Johan François van Hogendorp. Maar de stoffelijke overblijfselen van deze personen werden op 13 mei 1861 naar het familiegraf in Dordrecht overgebracht. Sindsdien is de grafkelder leeg. In de mobilisatiejaren zijn er paarden gestald en in de WOII zoeken de mensen van Nieuwkerk hier hun toevlucht tijdens de felle gevechten die daar hebben plaatsgevonden.

Nu ligt de kelder er verlaten bij. De boogvormige toegang is nauwelijks zichtbaar en toegankelijk. De foto linksonder is genomen onder het licht van mijn mobile telefoon, met ISO 42600. Wim de Jong vertelt over deze graftombe.


De locatie waar het Ecoduct wordt gebouwd.

Meer info op; www.faunapassagegoirle.nl en www.brabantslandschap.nl/faunapassage-bij-nieuwkerk


UPDATE - OMROEP BRABANT, MAANDAG 23 DECEMBER 2019, 18:27 UU
De faunapassage Over Heide in Goirle is een succes. Het ecoduct wordt al veel gebruikt door dieren. "Het resultaat overtreft al onze verwachtingen”, aldus wethouder Johan Swaans.

Sinds april 2019 is de faunapassage over de Turnhoutsebaan vlakbij het Belgische Poppel in gebruik. De faunapassage wordt dagelijks in de gaten gehouden met camera’s. Een ecoloog onderzoekt de sporen die aangetroffen worden.

Faunapassage volop in gebruik
Het ecoduct is de afgelopen maanden gebruikt door negen soorten zoogdieren: ree, wild zwijn, konijn, haas, egel, steenmarter, wezel, gewone bosmuis en veldmuis. Ook is de gewone pad aangetroffen op de faunapassage en wordt de tunnel gebruikt door de vos.

'Veilig oversteken'
“We zijn er trots op dat we als kleine gemeente zo’n belangrijke, grote faunapassage hebben kunnen bouwen", aldus wethouder Swaans. "De faunapassage werkt uitstekend en wordt goed gevonden door de diersoorten waar de passage voor gebouwd is. Hierdoor kunnen de dieren veilig de Turnhoutsebaan oversteken."


Faunapassage Over Heide Goirle - Haas (Video: Ploegam BV)


Faunapassage Over Heide Goirle - Steenmarter faunabuis (Video: Ploegam BV)


Faunapassage Over Heide Goirle - Egel faunabuis (Video: Ploegam BV)