donderdag 9 november 2023

De Gele aardappelbovist in verschillende stadia

De Gele aardappelbovist zie je vaak in verschillende stadia, van klein en nog licht geel, tot groot en midden tot donker geel. Maar als de zwam rijp is barst de buitenschil open en ontsnappen de sporen. Dat geeft dan vaak een wolk met zwart poeder. Daarna vouwt de schil helemaal open, waarna de zwam verwelkt en vaak met endere schimmels wordt bedekt. De kostgangerboleet komt als parasiet voor op de aardappelbovist.


De Gele aardappelbovist groeit niet alleen op de grond, maar ook op dood hout

Het vruchtlichaam heeft een doorsnede van 5-10 cm en is half bol- of knolvormig, maar vaak afgeplat aan de bovenkant. Het oppervlak is ruw door hoekige schubjes. De kleur varieert van geelachtig tot okerkleurig. Snijdt men het vruchtlichaam door, dan blijkt er een dikke, witachtige schil, het peridium, te zijn met vaak een roze waas. Daarbinnen zit de purperzwarte sporenmassa. Deze bovist heeft geen steel of slechts een korte, steelachtige basis. De paddenstoel is niet eetbaar en zelfs giftig.

Met een naam als Aardappelbovist is het niet een verrassing dat deze schimmel behoorlijk wat gelijkenis vertoont met een aardappel. Normale paddenstoelen hebben hun sporen onder de hoed hangen, laten die vallen en de sporen worden vervolgens door de wind meegevoerd. De gele aardappelbovist doet het anders hij valt uiteindelijk simpelweg in stukken uiteen en daardoor zullen de sporen vrijkomen. De gele aardappelbovist ruikt onaangenaam en dat zou al een waarschuwing moeten zijn. Toch vergissen mensen zich nog wel eens omdat hij kan worden aangezien voor een wel eetbare reuzenbovist (Calvatia gigantea).


Wat voor gezondheidsschade het onverhoopt consumeren van een gele aardappelbovist opleveren? Een maaltje zal al snel tot maag- en darmproblemen (buikkrampen, misselijkheid en overgeven) leiden. Normaal gesproken ben je na een paar uur op het toilet wel weer op orde, maar sommigen verliezen door aanhoudende diarree zoveel vocht dat er zelfs sufheid, verwardheid en de neiging tot flauwvallen kan optreden. Er bestaan overigens ook meldingen dat mensen last kregen van de rondzwevende sporen: gemeld zijn tranende ogen, loopneus, irritatie van het neusslijmvlies en conjunctivitis (ontsteking aan het oogslijmvlies).