woensdag 28 december 2016

De Moerbleek, Turnhoutsche Heide

De Moerbleek op de Turnhoutsche Heide is een klein heidegebied waar de vergrassing is aangepakt door de toplaag af te plaggen. Een verkenning met de mountainbike leverde wat fotomateriaal voor dit artikel. De resultaten van het afplaggen zijn echter beperkt, daar het gras, met name het pijpenstrootje, zich weer over een groot gedeelte van het gebied heeft uitgebreid. Op andere plaatsen is de bovenlaag weer afgevlagd, in de hoop dat daar de heide meer kans krijgt. De Turnhoutsche Heide is een deel uit van Landgoed de Utrecht. het ligt in het zuidwestelijke deel waar het landgoed grenst aan het Belgische Poppel.


De Turnhoutse Heide (ook: Turnhoutsche Heide), waar de Moerbleek deel van uit maakt, is een bos- en natuurgebied in Noord-Brabant dat zich bevindt ten westen van Hooge Mierde en in het zuidwestelijkste punt van Landgoed de Utrecht. De Turnhoutsche Heide meet 257 hectare van een totale oppervlakte van 2500 hectare, die Landgoed de Utrecht omvat. De Turnhoutsche Heide bestaat voornamelijk uit ontginningsbossen van grove den, met hier en daar landbouwenclaves en heiderestanten. Ten westen van dit gebied ligt de Belgische grens. Aan de overzijde daarvan vindt men eveneens uitgestrekte ontginningsbossen en heide-ontginningen.

Het overtollige water uit het bos stroomt op meerdere plaatsen via slootjes in een poel.

Links een deel waar de vergrassing opnieuw de heide verdringt, rechts een plaats waar weer een deel is afgevlagd.

De heide dreigt overwoekerd te raken door gras, met name door het pijpestrootje. Deze grassoort profiteert sterk van stikstoffen in zure regen. In de zomer kunnen grazers zoals schapen en runderen het gras in toom houden, maar in najaar en winter is het niet aantrekkelijk en voedzaam genoeg. Daarom is naast begrazing nog een andere maatregel nodig om de vergrassing terug te dringen. Ervaringen in het verleden wijzen uit dat het afplaggen van de bovenste bodemlaag de vergrassing terugdringt. Op de kale bodem krijgen niet alleen dop- en struikheide weer nieuwe levenskansen, maar bijvoorbeeld ook zandhagedis, hazelworm en blauwvleugelsprinkhaan.

In het aangrenzende naaldbos vindt je poelen, Rododendrons en zaailingen van de sparren.