De Winterkoning in de Berenklauw tijdens de regen.
De Winterkoning is een klein gedrongen, zandbruin vogeltje van bijna tien centimeter met een opgewipt staartje. De lichaamslengte bedraagt 9 tot 10 cm. Winterkoninkjes eten voornamelijk insecten en spinnen. De winterkoning heeft zich aangepast aan zowel bosrijke als open gebieden zoals boomloze eilanden. Verder broedt de vogel in parken en tuinen. Belangrijk is dat zich ergens dichte struwelen bevinden zoals heggen, braamstruiken of dichte vegetaties bij water. De winterkoning is in Nederland en België een van de meest algemene vogelsoorten.
De winterkoning is een standvogel in Nederland. Ze blijven in de winter in Nederland. Zelfs dicht bij de plek waar ze geboren zijn. Een strenge winter maakt het echter erg moeilijk voor de winterkoning om te overleven.
De overlevering laat zien dat de winterkoning slim is. Omdat in het dierenrijk de leeuw de koning van de dieren is, wilde het vogelrijk ook een koning onder de vogels. Er werd besloten om er een wedstrijd van te maken. Wie het hoogst kan vliegen is de koning van de vogels. De winterkoning wist dat hij geen kans maakte en verstopte zich in de veren van de arend. Toen de arend aan de beurt was kwam hij het hoogste en zou gewonnen hebben, mits niet plots de winterkoning uit zijn veren tevoorschijn kwam en nog hoger vloog. Omdat verschillende vogels dit niet eerlijk vonden werd besloten dat de winterkoning alleen in de winter de koning van de vogels mocht zijn. Winterkoning!