donderdag 1 augustus 2019

Opgedroogde vijvers de Liskes, Bergeijk

Vanmorgen ging ik naar de Liskes in Bergeijk. Ik had verwacht daar enkele water gerelateerde vogels aan te treffen, maar dat werd een teleurstelling. Alle vijvers stonden droog. Eerdere jaren viel er ook wel eens een vijver droog, maar dit was veel erger. De vijvers bevatten normaal regenwater, en water dat vanuit Lommel uit het Kempisch Kanaal naar de vijvers stroomt. Normaal wordt vers water aangevoerd via de Belgische vloeiweiden van Lommel en de Beekloop. Die Beekloop staat nu ook droog. De foto's zijn gemaakt met een pocketcamera.

Zo mooi als het er uitziet op het pat naar de kijktoren, zou triest zal het uitzicht vanuit de toren zijn.

In de jaren 50 van de vorige eeuw werd de Dommel rechtgetrokken, om de waterafvoer te versnellen en zo landbouw mogelijk te maken tot tegen de rivieroever. Het volledige gebied droogde hierdoor uit zodat de moerassige kern van het Hageven veel kleiner werd. Deze foute ingreep uit vroeger tijden is nu gedeeltelijk hersteld. In 2008 werden 10 meanders uitgegraven.

De Maaij-Liskes is Bergeijk is een voormalig viskweekvijver. Wie even niet oplet, loopt zo bij de Belgen binnen. Maar we komen juist voor de ruime en rustieke achtertuin van de gemeente Bergeijk waar je kunt wandelen tot je een ons weegt.

De Kijktoren biedt uitzicht over de vijvers, die helaas allemaal drooggevallen zijn. Een trieste aanblik.

De (kweek)vijvers zijn een verhaal apart. Het zijn er liefst dertien, zoals de Beeken, de Pastoorsweijer en de Liskes, met elkaar verbonden door de Beekloop. Dwars door de vijvers lopen dammetjes waar je overheen mag lopen. Hier werden vroeger karpers en waterlelies gekweekt. De voormalige vijvers zijn omringd door moeras, broekbos en wuivende rietpluimen. Vers water wordt aangevoerd via de Belgische vloeiweiden van Lommel en de Beekloop. Hoog uitlopende bomen zorgen voor beschutting, waar eindeloos veel vogels minstens zo genieten als de eenzame wandelaar. Het gebied, in 992 aangekocht door Natuurmonumenten, is superstil en adembenemend. Je hoort alleen ruisend struweel en vogelgeluiden. Een nietsvermoedende bezoeker, die roerloos met zijn vogelkijker de waterplassen aftuurt, schrikt zich dan ook bijna een ongeluk, als we hem over een tapijt van gras van achter naderen en groeten.

In de Liskes is enkele jaren geleden een kijkhut gebouwd waar iedereen hoopt een glimp van de ijsvogel, het woudaapje of de roerdomp op te vangen. Of van een van de andere vijftig soorten die zijn gespot. Geen wonder dat het gebied voor watervogels een paradijselijke broedplaats is; de vijvers barsten van het voedsel. Toch wordt er over het algemeen niet meer gevist, laat staan dat er nog vis wordt gekweekt. De natuur heeft een nieuwe kans gekregen. Alleen bij de wat jongere visvijvers aan het begin van de tocht mogen hengelaars van Ons Vermaak proberen een grote jongen te verschalken.

Vogelsoorten zoals de Aalscholver, Fuut, IJsvogel, Meerkoet, Krakeend, Bergeend, Kokmeeuw, Knobbelzwaan, Grauwe Gans en de Kuifeend zijn direct afhankelijk van het water, en zijn daar nu niet meer te zien.