maandag 9 november 2020

Nieuwe vondst van het Glanzend druivenpitje

Gisteren vond ik het Glanzend druivenpitje in de bossen van de Hulselse Staat. Vanmorgen ging ik terug om te zien of het Glanzend druivenpitje al iets aan het verkleuren was. Dat verkleuren gebeurt in het verdere ontwikkelende stadium waarbij de pitjes bruin, en later enigsinds blauw kleuren. Bij aankomst zag ik dat er van het Glanzend druivenpitje niet veel meer over was. De regen van vannacht hat het slijm van deze slijmzwam (eigenlijk geen zwam, maar een myxomycote, een apart organisme dus. Een paar meter verder zag ik echter een nieuwe groep met het Glanzend druivenpitje.

Het nieuwe vondst van het Glanzend druivenpitje, een stukje verwijderd van de groep die ik gisteren vond.

Die bolletjes lijken ook wel een beetje op pitjes. Daarom is hier de naam glanzend druivenpitje aan gegeven. Het Glanzend druivenpitje behoort net als heksenboter tot de familie van de slijmzwammen ofwel Myxomyceet indet. Myxomyceten is een lastige groep wat betreft het plaatsen in een rijk van organismen, want voorheen behoorden ze tot het rijk van de schimmels of zwammen. Later behoorden ze tot een aparte supergroep in dat rijk van de schimmels, maar inmiddels zijn er ook wetenschappers die het een apart rijk - naast onder meer planten, dieren en schimmels - willen geven. Kortom: men is er nog niet uit. Het glanzend druivenpitje is een heel mooi en komt het meest voor op dood blad en afgevallen takjes en soms enkele centimeters boven de grond op levende kruiden en stammetjes van bomen.

Het Glanzend druivenpitje is dus een apart organisme, een myxomycote. Het ontstaat door versmelting van twee complementaire haploïde sporen. Daaruit ontstaat een diploïde cel die uitgroeit tot één reusachtige cel met meerdere celkernen (plasmodium). Het is dan enigszins mobiel en zoekt onder de juiste omstandigheden (vooral na heftige regenval, en dat hebben we in afdoende mate gekregen de laatste tijd) naar een geschikt substraat om zich te voeden. Het omsluit het substraat in z'n geheel en onttrekt uit aanwezige bacteriën en schimmels de nodige voedingsstoffen. Vervolgens is het in staat om vruchtlichamen (sporangia) te vormen. Die sporangia kunnen zeer snel rijp zijn, barsten dan open en verspreiden vervolgens de sporen. Volgens bronnen op internet kan dat zelfs binnen 24 uur gebeurd zijn. bij mij duurden het nu al drie dagen.