De toename van de hoeveelheid CO2 in de lucht heeft, naast de bekende nadelen, ook een voordeel: het is goed voor planten. Hoe meer CO2 er in de lucht zit, hoe beter de gewassen groeien en hoe meer voedsel er dus van het land komt. Maar dit mechanisme nadert zijn verzadigingspunt, zegt Temme. De afgelopen twee eeuwen had het veel meer effect dan de komende decennia zal hebben - zelfs als er geen maatregelen tegen de broeikasgasuitstoot in werking treden.
Na de industriële revolutie van ruim tweehonderd jaar geleden is de CO2-concentratie toegenomen van 280 naar 400 ppm (moleculen per miljoen deeltjes). Zonder maatregelen zal dit verder stijgen tot meer dan 700 ppm in het jaar 2100. 'Bij deze overvloed aan CO2 worden andere factoren zoals water, licht en voedingsstoffen belangrijker voor de groei', zegt Temme. En de extra broeikasgassen veroorzaken juist meer perioden van extreme droogte, voegt hij eraan toe.
Schommelingen
Temme kweekte planten op in klimaatkamers, bij verschillende CO2-gehaltes. Bij een CO2-verhoging van 160 naar 450 ppm neemt de biomassa van jonge planten in de groeifase met 300 procent toe, concludeerde hij. Bij een stijging van 450 naar 750 ppm was dit nog maar 25 procent.
In tegenstelling tot wat Temme verwachtte, is de invloed van het broeikasgas voor alle soorten gelijk. 'Sommige planten kunnen beter tegen droogte, andere tegen weinig licht', vertelt hij, 'maar op weinig CO2 reageren ze allemaal hetzelfde.'
De werkzaamheid van gas
Stefan Dekker, onderzoeker bij het Copernicus Instituut voor duurzame ontwikkeling van de Universiteit Utrecht die niet was betrokken bij het onderzoek van Temme, noemt het een goed en belangrijk proefschrift. Wel wijst hij erop dat planten in dit soort onderzoeken weinig tijd hebben om zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden, in vergelijking met de periode waarin de CO2-schommelingen plaatsvonden. Dekker: 'In de geologische geschiedenis maakten planten bijvoorbeeld extra poriën (huidmondjes) aan als er weinig CO2 voorhanden was.' Ook inclusief dat effect zou de werkzaamheid van het gas momenteel overigens afnemen.
De meeste planten van nu zijn ontstaan in het Krijt, toen de CO2-concentratie tot 1.000 ppm kon oplopen. Sinds die tijd schommelde het CO2-gehalte tussen 180 en 1.000 ppm.
Bron: Volkskrant (Marlies ter Voorde - 24 mei 2016)