zondag 9 maart 2025

Mijn visuele natuurverhalen

Mijn naam is Jozef van der Heijden. Ik woon in de Brabantse Hulsel. Ik fotografeer al sinds de 70er jaren. Ik begon met een kleinbeeld fotocamera en een Super 8 filmcamera met geluidsregistratie. Op de boerderij filmde ik Groenlingen en Kneuen die de jongen op hun nest verzorgde. Mijn interesse gaat naar de natuur in het algemeen. Van vogels tot paddenstoelen, mossen, korstmossen en  landschappen. Maar vogels fascineren mij wel het meest. Daarnaast ben lid van diverse natuurbescherming organisaties.
(zie de logo's hieronder)

Volg mij op: Facebook Twitter YouTube en met jozefvanderheijden-foto.nl. Onderwerpen: Alles wat de natuur gedurende de jaargetijden bieden.
Bezoek ook mijn YouTube kanaal; youtube.com/JozefvanderHeijden met 312 video's en 787 abonnees.

De Mariakapel in Westelbeers

De Mariakapel is een kapel in Westelbeers in de gemeente Oirschot in de provincie Noord-Brabant. De kapel staat bij de Groote Beerze aan een zandweg die een afsteek vormt vanuit de Kapeldijk naar de Spreeuwelsedijk, richting Casteren. Het kapelletje, "Onse Lieve Vrouwe ende Sint Job kapel" in Westelbeers stamt uit 1637. De kapel aan de Spreewselsedijk 2 is een Rijksmonument.


Uit notariële stukken uit 1621 blijkt dat er op deze plaats al een kapelletje stond. Deze houten kapel werd verwoest en in 1637 werd er een stenen kapel gebouwd. Dit bouwjaar staat in de achterwand van de kapel. De aanleiding voor de bouw was de pestepidemie die de Beerzen toen zwaar trof. De kapel is gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel. Vanaf de 17e eeuw vond jaarlijks vanuit deze kapel in Westelbeers een bedevaart naar Scherpenheuvel in België plaats. Het kapelletje is verschillende keren opgeknapt en in 1937 uitgebreid met een torentje en een klok. De bedevaarten stopten in 2021.

De Mariakapel is een kapel in Westelbeers in de gemeente Oirschot in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De kapel staat bij de Groote Beerze waar de Kapeldijk uitkomt op de Spreeuwelsedijk om daar de beek over te steken. Hier was er vroeger een oude oversteekplaats over de beek in de weg van Diessen naar Hapert, op minder dan twee kilometer van de plek waar verschillende gemeentegrenzen samenkwamen: de grenzen van de gemeenten Diessen (nu Hilvarenbeek), Hapert (Casteren), Bladel (Netersel) en Hilvarenbeek (Esbeek).

Tot aan de Tweede Wereldoorlog stond er in de kapel een aangekleed houten beeldje. Met de bevrijding lag het front van de troepen enige tijd door Westelbeers, waardoor de boerderij waar de kleren bewaard werden onder vuur is gekomen en de kleren zijn verbrand. Tevens was het houten beeldje zodanig vermolmd dat een restauratie niet goed meer mogelijk was. Men heeft toen in Scherpenheuvel een nieuw beeldje van gebakken klei gehaald met een hoogte van 30 centimeter. Deze werd spoedig gestolen, waarna wederom zo'n beeldje in Scherpenheuvel werd gehaald. Rond 1980 werd de kapel gerestaureerd.


De georiënteerde witgeschilderde kapel is opgebouwd uit een eenvoudige rechthoekige cel met tegen de zuidzijde een kleine klokkentoren met galmgaten en een zadeldak. Ook de kapel zelf heeft een zadeldak tussen twee topgevels. De cel en het torentje zijn beide gedekt met pannen. Het torentje heeft een mechanisch torenuurwerk. De kapel wordt vooral gebruikt door de inwoners van Westelbeers, Middelbeers, Oostelbeers, Diessen, Casteren en Netersel in met name mei en oktober. Op 1 mei wordt onder leiding van de pastoor met een viering de meimaand geopend. De kapel is altijd beschouwd als gelieerd aan de Beerse processie naar Scherpenheuvel. Er zijn geen georganiseerde bedevaarten bekend die naar de kapel gingen.

donderdag 6 maart 2025

Grote bonte specht hakt gaten in de boom

De grote bonte specht, een veelvoorkomende vogel in onze tuinen en bossen, staat bekend om zijn opvallende gedrag: het hakken van gaten in bomen. Maar waarom doet hij dit eigenlijk? Er zijn verschillende redenen waarom een grote bonte specht gaten in bomen hakt.


Grote bonte specht hakt gaten in de boom

Het belangrijkste doel van het hakken is het vinden van voedsel. Grote bonte spechten zijn dol op insecten en hun larven, die ze onder de schors van bomen vinden. Met hun sterke snavel hakken ze de schors weg om bij hun prooi te komen. Ook spinnen en andere kleine ongewervelden staan op hun menu.
Elk jaar opnieuw maakt de grote bonte specht een nest in een boomholte. Ze geven de voorkeur aan bomen met zacht hout, zoals berken. Zowel het mannetje als het vrouwtje helpen mee bij het uithakken van het nest. Het is een flinke klus, maar het resultaat is een veilige plek om te broeden. Grote bonte spechten zijn slimme vogels. Ze gebruiken soms een zelfgemaakt gat of een spleet in een boom om er een dennenappel in te klemmen. Vervolgens hakken ze de zaden uit de dennenappel. Zo'n plek wordt ook wel een 'spechtensmidse' genoemd.

Het roffelen op een boomstam is niet alleen om voedsel te zoeken. Spechten gebruiken het roffelen ook om hun territorium af te bakenen en om een partner te lokken. Elke specht heeft zijn eigen roffel, een soort unieke code. In de lente, als de sapstroom in de bomen op gang komt, hakken spechten soms kleine gaatjes in de bast om het sap op te likken. Dit is een belangrijke bron van suikers, vooral in het vroege voorjaar als er nog weinig ander voedsel is.

Hoewel het hakken van gaten in bomen een natuurlijk gedrag is, kan het soms leiden tot overlast, bijvoorbeeld als een specht gaten in een houten gevel of schuur hakt. Gelukkig zijn er manieren om dit te voorkomen zonder de specht te schaden. Denk bijvoorbeeld aan het ophangen van een nestkast of het plaatsen van gaas voor de openingen.



Great spotted woodpecker cuts holes in the tree

The great spotted woodpecker, a common bird in our gardens and forests, is known for its striking behavior: chopping holes in trees. But why does he actually do this? There are several reasons why a Great spotted woodpecker hits holes in trees.

The main purpose of chopping is to find food. Great spotted woodpeckers love insects and their larvae, which they find under the bark of trees. With their strong beak they chop the bark to get to their prey. Spiders and other small invertebrates are also on their menu.

Every year the great spotted woodpecker makes a nest in a tree cavity. They prefer trees with soft wood, such as birches. Both the male and the female help cut out the nest. It is a big job, but the result is a safe place to breed. Great spotted woodpeckers are smart birds. They sometimes use a homemade hole or a crack in a tree to clamp a pine cone in it. Then they chop the seeds from the pine cone. Such a place is also called a 'woodpecker'.

Refroffing on a tree trunk is not just to look for food. Woodpeckers also use the rolling to define their territory and to lure a partner. Every woodpecker has its own Roffel, a kind of unique code. In the spring, when the juice stream in the trees starts, sometimes chopping wooden chips into the bark to lick the juice. This is an important source of sugars, especially in early spring if there is little other food.

Although chopping holes in trees is a natural behavior, it can sometimes lead to inconvenience, for example if a woodpecker hooks holes in a wooden facade or shed. Fortunately, there are ways to prevent this without harming the woodpecker. Consider, for example, hanging a nest box or placing mesh for the openings.

dinsdag 4 maart 2025

Locatie Ooievaar ring: "Y....9167" Beleven bekend

Dinsdag 18-2-2025 zag ik, en nog enkele vogelaars twee Ooievaars op het Beleven in Reusel. Een van de Ooievaars droeg een ring. Een collega videograaf wist het gekleurde ringnummer vast te leggen. Een paar dagen later zat deze vogel er weer. Nu kon ik ook het nummer op de metalen ring aflezen. Ik melde het ringnummer bij het Kon. Belgisch Inst. voor Natuurwetenschappen / (BLB) Belgisch Ringwerk en Griel.nl. Het onderzoeksresultaat naar de ringlocatie staat hier onder.


De Ooievaar werd geringd op 57,2680 km (hemelsbreed) van de plaats waar het ringnummer werd afgelezen, n.l. op ZOO Planckendael, aan de Leuvensesteenweg, 2812 Mechelen, België. In 2019 melde ik ook een ringnummer van een ooievaar die ik op het Beleven fotografeerde. Deze had het ringnummer BLB Y.....9135 en was geringd op 29-5-2017. Uit de ringgegevens bleek dat deze ooievaar geringd was op 2 km van de ringlocatie die ik februari j.l. melde, nl. Muizenhoekstraat 27, 2812 Mechelen, België. Meldingen van een geringde vogel draagt bij aan de kennis van trek en overleving van wilde vogels. Deze kennis wordt gebruikt ten behoeve van onderzoek en bescherming van deze soorten.


Ringgegeven BLB Y.....9167 [BLB Y.....9167]

Gringingd op: 7-6-2017, 1200, datum is exact op de dag af
Geringd door: Kon. Belgisch Inst. voor Natuurwetenschappen /
(BLB) Belgisch Ringwerk (BLB)
 
Soort: ooievaar (Ciconia ciconia) [01340]
Geslacht: onbekend [onbekend]
Leeftijd: nestjong, niet vliegvlug [1]
Ringplaats volgens Google: Zoo Planckendael, 2812 Muizen-Mechelen, België [BL20]
Ringplaats volgens ringer: Muizen, Belgium  
Coordinaten: lat: 51°00'04.5"N - 51.001250 toon op kaart
  lon:  4°31'05.2"E - 4.518111  
Nauwkeurigheid: nauwkeurig tot op de ingevulde ringcoordinaten [0]
Andere merktekens: geen andere (kleur)merktekens aanwezig [ZZ]
Euring code:
BLB|A0|Y.....9167|0|1|ZZ|01340|00000|N|0|Z|U|U|0|1|0|U|03|99|U|07062017|0|1200|BL20|+510059+0043100|0|8|20|0|4|-----|---|-----
     

     
Meldgegeven BLB Y.....9167 [BLB Y.....9167]
  18-2-2025, ----, datum is exact op de dag af [0]
Gemeld door: Jozef van der Heijden (PM1)  
Soort: ooievaar (Ciconia ciconia) [01340]
Geslacht: onbekend [U]
Leeftijd: 6 jaar en 8 maanden [0]
Meldplaats volgens Google: Vogelkijkpunt, Beleven 5541, 5541 Reusel, Nederland [NL09]
Meldplaats volgens melder:     
Coordinaten: lat: 51°21'34.6"N - 51.359611 toon op kaart
  lon:  5°07'22.9"E -   5.123028  
Nauwkeurigheid: Ergens binnen een 100 meterhok (of een straal van 71 m) [BB]
Conditie: levend, verdere lot onbekend, bijvoorbeeld afgelezen met telescoop [9]
Omstandigheden: metalen ringnummer afgelezen in het veld [28]
Andere merktekens: kleurring(en) of vlag(gen) reeds aanwezig N-1795 [BC]
Opmerkingen: Geen  
Euring code:
BLB|A0|Y.....9167|0|4|BC|01340|01340|N|0|-|-|U|0|0|0|U|--|--|-|18022025|0|----|NL09|+512140+0050730|BB|9|28|0|4|-----|---|-----

Y.....9167:
Afstand tot ringplaats: 57,2680 km
Verstreken tijd: 2813 dagen
Richting van ringplaats: 228,1317 graden is 7 Year(s) 8 Month(s) 11 Day(s)

Vogeltrekstation – Dutch Centre for Avian Migration and Demography, Wageningen, Nederland

www.vogeltrekstation.nl - www.griel.nl
Het Vogeltrekstation is een samenwerkingsverband van NIOO-KNAW en de Ringersvereniging

maandag 3 maart 2025

Aalscholvers op de Ronde Put

Ronde Put ligt op het grondgebied van Postel (gemeente Mol - België). Verscholen achter het riet vind je de toegang tot de vogelkijkhut "De Ronde Put". vanuit de observatiehut heb je een ongestoord zicht van het leven op en rond het water. De Ronde Put is een officieel natuurreservaat, beheert door Agentschap voor Natuur en Bos. De Ronde Put (169 hectare) is een gebied met Europese topnatuur waar je als wandelaar tot rust kunt komen en kunt genieten van de natuur.


Aalscholvers op de Ronde Put

De Ronde Put trekt veel roofvogels aan zoals buizerd, sperwer, havik, bruine kiekendief, boomvalk, torenvalk en op trek ook de visarend. Ook andere vogels zoals ijsvogel, rietgors, blauwborst, kleine karekiet, wielewaal en verschillende eenden soorten zoals wilde eend, kuifeend en krakeend vinden er hun plek. Enkele honderden grauwe ganzen hebben er hun vaste stek.

Ook de Aalscholvers hebben de Ronde Put ontdekt. De aalscholver heeft zwemvliezen tussen de voortenen en kan dus zwemmen en hij vangt vis door te duiken. De aalscholver zit vaak met uitgespreide vleugels op een paaltje bij het water, of hoog op een lantaarnpaal. Het gaat hierbij voornamelijk om het laten drogen van hun verenkleed. De veronderstelling dat dit samenhangt met een te kleine of gebrekkig functionerende vetklier in vergelijking met andere watervogels is onjuist. Vogels die aan de kost komen door te duiken mogen geen al te groot drijfvermogen hebben. Daarnaast persen deze vogels lucht uit hun veren.

De broedperiode van de aalscholver begint half februari tot begin maart, afhankelijk van de winter. De aalscholver broedt de eieren door ze op de poten te leggen en gaat er daarna op zitten. Dat gaat nog wel eens mis. Vroeger waren de eierschalen veel dikker, maar pesticiden in het water hebben invloed op de dikte van de schaal. De bedreiging voor de broedende aalscholver komt onder andere van jonge havik vrouwtjes en de boommarter.



Cormorants on the Ronde Put

Ronde Put is located on the territory of Postel (Municipality of Mol - Belgium). Hidden behind the reeds you will find access to the bird watching hut "De Ronde Put". From the observation hut you have an undisturbed view of life on and around the water. De Ronde Put is an official nature reserve, managed by Agentschap voor Natuur en Bos. De Ronde Put (169 hectares) is an area with European top nature where you as a walker can relax and enjoy nature.

The Ronde Put attracts many birds of prey such as Buzzard, sparrowhawk, hawk, marsh harrier, tree hawk, Kestrel and also the osprey. Other birds such as kingfisher, reed bunting, bluethroat, little reed warbler, oriole and various ducks such as wild duck, tufted duck and gadwall also find their place. A few hundred gray geese have their permanent place there.

The cormorants have also discovered De Ronde Put. The cormorant has flippers between the fronts and can therefore swim and he catches fish by diving. The cormorant is often sitting with spread wings on a pole near the water, or high on a lamppost. This mainly concerns the drying of their plumage. The assumption that this is related to a too small or poorly functioning fat gland compared to other water birds is incorrect. Birds that come to date by diving should not have too great buoyancy. In addition, these birds squeeze air out of their feathers.

The breeding period of the cormorant starts mid-February to the beginning of March, depending on the winter. The cormorant breeds the eggs by placing them on the legs and then sits on it. That sometimes goes wrong. The eggshells used to be much thicker, but pesticides in the water affect the thickness of the dish. The threat to the breeding cormorant comes from young Havik females and the tree marten.