maandag 20 maart 2023

Exotische broedrijpe Chinese Knobbelganzen

Toen ik gisteren langs het kanaal bij Arendonk fietste werd mijn aandacht getrokken door twee Chinese Knobbelganzen. De Chinese Knobbelgans is een gans met een knobbelsnavel, net zoals de Knobbelzwaan die heeft. Ook de witte rand achter de snavel en de bruine verticale band vanaf zijn hoofd over de achterkant van de nek zijn opvallend. Het is de Chinese Knobbelgans, is een exoot die je niet alle dagen tegen komt.


Deze Chinese Knobbelganzen vormen duidelijk een koppel.

De Chinese Knobbelgans (Anser cygnoides) is een Zwaangans van een tamelijk zeldzame soort die leeft op steppemeren en rivierdalen in Zuidwest-Rusland, China en MongoliĆ«. De Knobbelgans is de gedomesticeerde vorm van de Zwaangans. De soort heeft in het wild de status “kwetsbaar”. De Zwaangans is een grote gans, vergelijkbaar met Grauwe Gans, met een zeer lange nek, een vrij smalle, langwerpige kop en een lange zwarte snavel. De bovenkant van de kop en achterzijde van de hals zijn donkerbruin, de voorzijde van de hals licht bruin tot beige. De kans is klein dat een Zwaangans in wildvorm wordt waargenomen in Nederland, omdat deze buiten China weinig wordt gehouden. Het is desondanks wel handig om te weten hoe de wildvorm er uit ziet om het onderscheid te kunnen maken tussen Knobbelgans en Soepgans.

De Chinese Knobbelgans is zwaarder van bouw dan de wildvorm (vaak met ‘hangbuik’ en iets opgerichte staart), en heeft een zwarte knobbel op de snavel en een keelflap. Vaak worden waarnemingen van Knobbelganzen verzameld in de categorie 'soepgans' wat niet helemaal terecht is aangezien soepgans strikt genomen verwijst naar alle gedomesticeerde varianten van Grauwe Gans. Knobbelganzen onderscheiden zich van Soepganzen door de zwarte snavel en grote knobbel en het contrast tussen de donkere achterzijde van de nek en de lichte voorzijde.


De rechter gans, en op de rechter foto de voorste, is het vrouwtje, te herkennen aan de eierzak en de kropzak.

Het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje zie je doordat het vrouwtje een grotere hangbuik heeft dan een mannetje. Eigenlijk is dat de eierzak die nu goed te zien is. In de broedtijd zie je dat het best. Soms worden ook Knobbelganzen met oranje snavels gezien waarbij we er vanuit mogen gaan dat deze voortkomen uit een Soepgans/Knobbelgans ouderpaar. Kenmerken (Chinese) Knobbelgans: zware bouw, hangbuik en iets opgerichte staart, man duidelijk met zware knobbel op voorhoofd, zwarte snavel, donkere nek, lichte hals.