Mijn visuele natuurverhalen

Mijn naam is Jozef van der Heijden. Ik woon in de Brabantse Hulsel. Ik fotografeer al sinds de 70er jaren. Ik begon met een kleinbeeld fotocamera en een Super 8 filmcamera met geluidsregistratie. Op de boerderij filmde ik Groenlingen en Kneuen die de jongen op hun nest verzorgde. Mijn interesse gaat naar de natuur in het algemeen. Van vogels tot paddenstoelen, mossen, korstmossen en  landschappen. Maar vogels fascineren mij wel het meest. Daarnaast ben lid van diverse natuurbescherming organisaties.
(zie de logo's hieronder)

Volg mij op: en met jozefvanderheijden-foto.nl. Onderwerpen: Alles wat de natuur gedurende de jaargetijden bieden.
Bezoek ook mijn YouTube kanaal; youtube.com/JozefvanderHeijden met 330 video's en 835 abonnees.

Abonneer op mijn kanaal

Kuifeenden paren op het water van het Schotelven

Kuifeenden paren vaak op het water. Het mannetje kan soms ruw met het vrouwtje omgaan tijdens de paring. Tijdens de paartijd vormen de mannetjes (woerden) en vrouwtjes paren en zwemmen ze vaak samen. Het mannetje toont zijn interesse door te pronken en te knikken met zijn kop, terwijl het vrouwtje haar voorkeur kan tonen door haar kop laag te houden en in de richting van het mannetje te wijzen.

Kuifeenden paren op het water van het Schotelven

Tijdens de paring gaat het mannetje op de rug van het vrouwtje zitten en duwt haar kop naar beneden. Dit kan er ruw uitzien, maar het is een normaal onderdeel van hun paringsritueel. Na het paren bouwen de kuifeenden hun nesten aan de waterkant, vaak tussen riet of onder struiken, en het vrouwtje broedt de eieren alleen uit.

Broedende Kuifeenden kennen een ruime verspreiding in Nederland maar zijn het talrijkst in de noordwestelijke helft van het land, zowel in natte natuurgebieden als agrarisch gebied met veel sloten. Aantallen en verspreiding namen in ons land explosief toe vanaf ongeveer 1950, net als elders in West-Europa. Hierbij speelden waarschijnlijk verdroging en ontginning van Oost-Europese broedgebieden en toegenomen voedselrijkdom van Nederlandse wateren mee. De toename zette tussen pakweg 1975 en 2000 nog door op vooral de hoge gronden. Op de lage gronden stabiliseerden ze en in de duinen namen ze zelfs af, na eerdere snelle toename.

Vogelkijkwand Goorvijver, Dessel

Tegenover recreatiepark Campinastrand aan de Zanddijk van het Belgische Dessel-Heide, bevinden zich twee van de zes vijvers van de voormalige visvijvers Het Goor. Dessel-Heide is een van de vier buurtschappen van de gemeente Dessel. Ten oosten van het Campinastrand doorsnijd de Goorstraat - een gravelpad - twee van de Goorvijvers. aan de zuidoever van de noordelijke vijver staat een vogelkijkwand, de Goorvijver Kijkwand.

Vogelkijkwand Goorvijver, Dessel

Het Goor, vroeger een 100 ha groot moerasgebied, werd tijdens de Eerste Wereldoorlog in bouw- en weilanden omgezet. Tussen 1934 en 1938 werden er door het gemeentebestuur visvijvers aangelegd. Eén vijver werd in 1936 verhuurd en deed al snel dienst als zwem- en roeivijver, het Campina Strand genaamd. De vogelkijkwand ligt aan het gravelpad ten oosten van het Campinastrand. Dessel is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente ligt in de Kempen, op zo'n 15 km van Turnhout. Ten zuiden loopt het Kanaal Bocholt-Herentals. Gemeente Dessel kent de gehuchten Witgoor, Brasel, en Heide.

In het gebied werden onder meer blauwborst, boerenzwaluw, boomkruiper, boompieper, tafeleend, wilde eend, winterkoning, bosrietzanger, braamsluiper, dodaars, geelgors, goudhaantje en goudvink als broedvogel waargenomen.

Uitkijktoren Straalmolen - Balen-Hulsen

Per toeval kwam ik in augustus 2024 bij deze kijktoren. Ik was met de fiets naar de brug over de Grote Neten gereden, waar een oude watermolen nog steeds operationeel is. Het lijkt ietwat vervallen, maar daar wil de molenaar niets van weten. Tijdens het gesprek met Toon Druyts, de zoon van molenaar Jef Druyts is de Straalmolen en de winkel(schuur) aan de overkant van de Watermolenweg en Straal wel ouderwets, maar nog volledig in bedrijf. Toen hij mij vertelde dat achter de schuur een vogel uitkijktoren van Natuur en Bos staat, had hij mij volledige aandacht. Hieronder informatie over de toren en de Straalmolen.

Uitkijktoren Straalmolen - Balen-Hulsen

Het natuurgebied is 17 hectare groot en ligt in de gemeente Balen. Het is een gevarieerd gebied in de vallei van de Grote Nete. Het bestaat uit grote waterpartijen, broekbossen en permanent historische graslanden. De voormalige viskweekvijvers zijn ingericht als vogelgebied. Op deze manier proberen we vogels de kans te geven om te broeden, te recupereren tijdens de vogeltrek en te overwinteren in alle rust. Daarvoor is de Straalmolen ook ontoegankelijk zodat er zo weinig mogelijk verstoring is. Om bezoekers toch te laten genieten van de natuur en de vogels is er een kijktoren. Door de aanleg van de vistrap hebben vissen de kans gekregen om te migreren naar de stroomopwaarts gelegen delen van de Grote Nete om te paaien en kuit te schieten.

De voormalige viskweekvijvers zijn door Natuur en Bos ingericht als vogelgebied. Zo willen we vogels de kans te geven om te broeden, te recupereren tijdens de vogeltrek en te overwinteren in alle rust. Er zijn enkele kunstmatige nestgelegenheden aangelegd in de dijken voor de oeverzwaluw en de ijsvogel. Vogels die er nu al broeden zijn waterral, dodaars, fuut, tafeleend, krakeend, wilde eend, knobbelzwaan, grasmus, blauwborst, bosrietzanger, kleine karekiet, ijsvogel, rietgors, grote gele kwikstaart, …. Op termijn hopen we de roerdomp te verwelkomen als broedvogel. Ook kun je blauwe reiger, ooievaar, purperreiger en roerdomp op zoek naar voedsel spotten.

Om de vogels de nodige rust te geven, is het gebied niet toegankelijk. Je kunt ze wel goed observeren met een verrekijker vanaf de kijktoren. Door de aanleg van de vistrap hebben vissen de kans gekregen om te migreren naar de stroomopwaarts gelegen delen van de Grote Nete om te paaien en kuit te schieten. De kwabaal plant zich intussen voort in de poelen die aangelegd werden in de vistrap van de Straalmolen. Samen met poelen langs de Asbeek zijn dit de twee enige locaties in Vlaanderen waar de kwabaal zich weer voortplant in de vrije natuur. De vispassage aan de Straalmolen maakt deel uit van het plan om tegen 2022 vismigratie te herstellen in de volledige Grote Nete.

Vogelkijkhut Griesbroek - Balen-Hulsen

In natuurgebied Griesbroek wandel je in het gevarieerde landschap van de Grote Netevallei, tussen Hulsen en Olmen. Naast de Grote Nete stroomt ook de Heiloop door het gebied. Vanaf de Straalmolen, waar een uitkijktoren achter de molenaar staat, heb je zicht op een cultuurlandschap met kleinschalige landbouw. In deze video breng ik u naar de vogelkijkhut, die slechts 400 meter hemelsbreed oostelijk van de Straalmolen toren staat.

Vogelkijkhut Griesbroek - Balen-Hulsen

De kijkhut is te bereiken vanaf de Zandvlietstraat. Aan het einde van de verharde weg is het nog ruim 1,5 km naar de kijkhut. Aan het einde van de verharde weg gaat het onverhard verder. Aan het einde van de brede zandzeg gaat het rechts af, het wandelpad op. Het wandelpad ligt verscholen tussen het hoge gras. Als je vover het houten bruggetje gaat, dat met gaas is beveiligd om uitglijden te voorkomen, ga je direct links af. Even loopt het pad langs de oever van Heiloop. Daarna vervolg je door half open landschap, tot je aan het einde van het pad bij de kijkhut aan komt. Bewegwijzering is niet te vinden. Of het is er gewoon niet, of de wegwijzer bordjes zijn uit het zicht verdwenen door de begroeiing.

In het Griesbroek broeden onder de volgende vogelsoorten: ijsvogel, roodborsttapuit, kleine karekiet, sprinkhaanzanger, bosrietzanger, blauwborst en waterral. Tot de amfibieën behoren: kleine watersalamander, alpenwatersalamander en brulkikker. De laatste is een exoot die een bedreiging vormt voor de inheemse fauna. Vissen in de wateren van het gebied zijn de beekprik, kleine modderkruiper, blankvoorn, paling, bermpje, kopvoorn, en zonnebaars.