donderdag 4 augustus 2022

Beken vallen droog, de Groote Beerze niet

Het heeft al een tijd niet meer geregend en het kwik streelt de 30 graden. Slootjes en beken zijn droog gevallen, maar de Groote Beerze blijft nog nat. De waterhoogte in het meanderende deel varieert van 30cm tot 70 cm. In het deel wat nog gekanaliseerd is wordt kunstmatig hoog gehouden door de stuwen die in dat traject nog aanwezig zijn.


Veel beken zijn droog gevallen maar de Groote Beerze niet, dankzij de uitloop van schoongemaakt rioolwater.

Waterschap De Dommel pompt een klein laagje grondwater naar de beek de Reusel in Lage Mierde. Zo wil het waterschap voorkomen dat kwetsbare diersoorten zoals libellen en kokerjuffers de droogte niet overleven. De noodmaatregel is een gevolg van de droge zomer. Het waterschap noemt het overlevingswater. Sinds dinsdag wordt een paar centimeter water in de beek gepompt. Het grondwater wordt vanuit een nabijgelegen waterput in de beek gepompt. Het extra laagje zorgt voor een minimale hoeveelheid stromend water over een paar kilometer lengte. Sommige soorten libellen en kokerjuffers kunnen niet zonder stromend water. Het waterschap gebruikt het water om zeldzame vissen, planten en diersoorten zoals beekprik, libellen en kokerjuffers te laten overleven. De Reusel is grotendeels afhankelijk van regenwater. Door de droge zomer staat er veel minder water in de beek.

Door de droogte is een landelijke opschaling naar ‘droogtefase 2’ afgekondigd, waarbij er officieel sprake is van ‘feitelijk watertekort’. De laatste keer dat Nederland met dit besluit werd geconfronteerd was in de zomer van 2018. De keer daarvoor: 2011. De Groote Beerze is ook een regenwaterbeek, maar krijgt ook water dat schoongemaakt uit de rioolwaterzuivering in Hapert in de beek terug loost. Daardoor is een belangrijke hoeveelheid water gegarandeerd dat droogvallen van de beek voorkomt.

De herinrichting van de Reusel en de Kleine Beerze heeft het droog vallen niet kunnen voorkomen. Die maatregelen zijn er op gericht om water te bergen als het veel regent en dat zo lang mogelijk vast te houden. Als de regen in een warme zomer uit blijft, raakt dat water ook op. De reserves die in natte periode het grondwaterpijl deels hebben hersteld wordt nu weer verlaagd door het oppompen van o.a. beregeningswater voor de landbouw.

Omdat de Groote Beerze een beek die eigenlijk niet droog valt, zou het wellicht een idee zijn om de noodlijdende vissoorten uit de Reusel uit te zetten in de Groote Beerze. De beek is daar ook geschikt voor. De beekprik, libellen en kokerjuffers die niet zonder stromend water kunnen komen in de Groote Beerze niet zo snel in de problemen.